بازدید: 9139

فصل هشتم

مدیریت ریسک پروژه (Project Risk  Management)

مديريت ريسك پروژه شامل فرآيندهاي برنامه ريزي، شناسايي، تحليل، برنامه ريزي پاسخ و نظارت و كنترل

ريسك پروژه مي باشد. اهداف مديريت ريسك پروژه، افزايش احتمال و اثر وقايع مثبت و كاهش احتمال و اثر وقايع منفي در پروژه مي باشد.

8-1- برنامه ريزي مديريت ريسك:

برنامه ريزي مديريت ريسك، فرآيند تعريف چگونگي هدايت فعاليتهاي مديريت ريسك در يك پروژه است.

برنامه ريزي شفاف و دقيق، احتمال موفقيت پنج فرآيند ديگر مديريت ريسك را افزايش مي دهد. فرآيندهاي برنامه ريزي مديريت ريسك جهت اطمينان از متناسب بودن ميزان، نوع و حضور مديريت ريسك، با ريسكها و اهميت پروژه براي سازمان، مهم مي باشند. همچنين فرآيند برنامه ريزي، در فراهم سازي منابع و زمان كافي براي فعاليت هاي ريسك و تعيين مبنايي توافق شده، جهت ارزيابي ريسك ها، اهميت دارند. فرآيند برنامه ريزي مديريت ريسك بايد زماني كه پروژه تصويب گرديد، آغاز شود و خيلي زود در فاز برنامه ريزي پروژه، تكميل گردد.

8-2- شناسايي ريسك ها:

شناسايي ريسكها، فرآيند تعيين ريسك هاي اثر گذار بر پروژه و مستندسازي مشخصات آنها است.

مشاركت كنندگان در فعاليت هاي شناسايي ريسك، مي توانند شامل اين موارد باشند: مدير پروژه، اعضاي تيم مديريت پروژه، اعضاي تيم مديريت ريسك (در صورت تخصيص يافتن)، مشتريان، كارشناسان متخصص خارج از تيم پروژه، كاربران نهايي، كاربران نهايي، مديران پروژه ديگر، ذ ينفعان و كارشناسان مديريت ريسك. اگر چه اين افراد، معمولاً مشاركت كنندگان كليدي در شناسايي ريسك مي باشند، اما تمامي افراد تيم بايد به شناسايي ريسك ها تشويق شوند.

8-3-تحليل كيفي ريسك:

تحليل كيفي ريسك،فرآيند اولوي تبندي ريسك ها براي تحليل بيشتر يا ارزيابي و تركيب احتمال وقوع و اثر مي باشد. سازمان ها مي توانند عملكرد پروژه را با تمركز بر ريسك هاي با اولويت بالا، به صورت اثربخش بهبود بخشند.

تحليل كيفي ريسك، با استفاده از احتمال نسبي و اثر متناظر آنها بر اهداف پروژه، اولويت بندي ريسك هاي شناسايي شده، و در صورت وقوع ريسك ها و نيز عوامل ديگري مانند چارچوب زماني براي پاسخ و تحمل ريسك سازمان كه مرتبط با محدوديت هاي هزينه، زمان، محدوده و كيفيت پروژه مي باشند را ارزيابي مي كند. چنين ارزيابي هايي، گرايش تيم پروژه و ديگر ذي نفعان را نسبت به ريسك، منعكس مي سازد. بنابراين ارزيابي اثربخش، نيازمند شناسايي دقيق و مديريت گرايشات ريسك مشاركت كنندگان كليدي، در فرآيند تحليل كيفي ريسك مي باشد. زماني كه اين گرايشات ريسك، موجب جهت گيري در ارزيابي ريسكهاي شناسايي شده شود، بايد به اين جهت گيري ها در ارزيابي ها و اصلاح آنها توجه نمود.

8-4 - تحليل كمي ريسك:

تحليل كمي ريسك، فرآيند تحليل عددي ريس كهاي شناخته شده بر اهداف كلي پروژه است. تحليل كمي ريسك، در مورد ريسكهايي انجام مي شود كه براساس فرآيند تحليل كيفي ريسك، به عنوان ريسك هايي كه اثرات بالقوه و اساسي بر نيازمندي هاي پروژه دارند، اولويت بندي شده باشند. فرآيند تحليل كمي ريسك، اثر وقوع ريسك ها را تحليل كرده و رتب هاي عددي به آن ريسك اختصاص مي دهد، يا اثر مجموع تمامي ريسك هاي اثرگذار بر پروژه را ارزيابي مي نمايد. همچنين اين فرآيند، ارائه دهنده يك رويكرد كمي جهت اتخاذ تصميمات، در شرايط عدم قطعيت است.

8-5- برنامه ريزي پاسخ هاي ريسك:

برنامه ريزي پاسخ هاي ريسك، فرآيند تعيين گزينه ها و اقدامات مختلف جهت افزايش يا بهره برداري از فرصتهاو كاهش يا حذف تهديدهاي مربوط به اهداف پروژه است. اين فرآيند، پس از فرآيند تحليل كيفي ريسك و فرآيند تحليل كمي ريسك (در صورت استفاده) صورت مي گيرد. ين فرآيند، شامل شناسايي و تخصيص يك فرد، "مسئول پاسخ به ريسك" كه مسئوليت پاسخ هاي توافق شده و سرمايه گذاري شده ريسك را بر عهده دارد، مي باشد. فرآيند برنامه ريزي پاسخ هاي ريسك، براساس اولويت ريسك ها، به آنها توجه ميكند و منابع و فعاليتها را به بودجه، زمان و برنامه مديريت پروژه، در صورت نياز، تزريق ميكند.

8-6- نظارت و كنترل ريسك:

نظارت و كنترل ريسك، فرآيند اجراي برنامه هاي پاسخ به ريسك، پيگيري ريسك هاي شناسايي شده، نظارت بر ريسك هاي باقيمانده، شناسايي ريسك هاي جديد و ارزيابي اثربخشي فرآيند ريسك در طول پروژه است. فرآيند نظارت و كنترل ريسك، تكنيكهايي مانند تحليل روند و انحراف را به كار ميبرد كه نيازمند استفاده از اطلاعات عملكردي توليد شده در طول اجراي پروژه است.