بازدید: 5097

قانون کار

فصل پنجم

آموزش واشتغال

5-1- كارآموز و مراكز كارآموزي‌

5-1-1- مراكز كارآموزي

ماده 107
در اجراي اهداف قانون اساسي و به منظور اشتغال مولد ومستمر جويندگان كار ونيز بالا بردن دانش فني كارگران وزارت كار و اموراجتماعي مكلف است امكانات آموزشي لازم را فراهم سازد.

تبصره 1
وزارتخانه ها و سازمانهاي ذيفنع موظف به همكاريهاي لازم با وزارت كار و امور اجتماعي مي‌باشند.

ماده 108
وزارت كار و امور اجتماعي موظف است برحسب نياز وباتوجه به استقرار نوع صنعت موجود درنقاط مختلف كشور براي ايجاد و توسعهمراكز كارآموزي ذيل در سطوح مختلف مهارت اقدام نمايد: الف –مراكزكارآموزي پايه براي آموزش كارگران وكارجويان غيرماهر ب- مراكز كارآموزيتكميل مهارت و تخصصهاي موردي براي بازآموزي، ارتقاء مهارت وتعليم تخصصهايپيشرفته به كارگران وكارجويان نيمه ماهر، ماهر و مربيان آموزش حرفه اي ج- مراكز تربيت مربي براي آموزش مربيان مراكز كارآموزي د- مراكز كارآموزي خاصمعلولين و جانبازان با همكاري وزارتخانه ها و سازمانهاي ذيربط (مانندوزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، بنياد شهيد، بنياد جانبازان و....)

ماده 109
مراكز آموزش مذكور در ماده 108 اين قانون از نظر ماليو اداري با رعايت قانون محاسبات عمومي به طور مستقل زير نظر وزارت كار وامور اجتماعي اداره خواهند شد.

ماده 110
واحدهاي صنعتي، توليدي و خدماتي به منظور مشاركت درامر آموزش كارگر ماهر و نيمه ماهر موردنياز خويش مكلفند نسبت به ايجادمراكز كارآموزي جوار كارگاه و يا بين كارگاهي، همكاريهاي لازم را با وزارتكار و امور اجتماعي بعمل آورند.

تبصره 1
وزارت كار و امور اجتماعي، استانداردها و جزوات مربوطبه امر آموزش در مراكز كارآموزي جوار كارگاه و بين كارگاهي را تهيه و درمورد تعليم و تامين مربيان مراكز مزبور اقدام مي‌نمايد.

تبصره 2
دستورالعملها و مقررات مربوط به ايجاد مراكز آموزي جواركارگاه و بين كارگاهي برحسب مورد به پيشنهاد وزير كار و امور اجتماعي بهتصويب هيات وزيران خواهد رسيد.

ماده 111
علاوه بر تشكيل مراكز كارآموزي توسط وزارت كار و اموراجتماعي، آموزشگاه فني وحرفه اي آزاد نيز به منظور آموزش صنعت يا حرفهمعين، به وسيله اشخاص حقيقي يا حقوقي، با كسب پروانه از وزارت كار و اموراجتماعي تاسيس مي‌شود.

تبصره 1
آئين نامه مربوط به تشخيص صلاحيت فني وموسسات كارآموزيآزاد و صلاحيت مسئول و مربيان و نيز نحوه نظارت وزارت كار و امور اجتماعيبراين موسسات با پيشنهاد وزير كار و امور اجتماعي به تصويب هيات وزيرانخواهد رسيد.

5-1-2- كارآموز و قرارداد كارآموزي

ماده 112
از لحاظ مقررات اين قانون، كارآموز به افراد ذيل اطلاقمي‌شود : الف –كساني كه فقط براي فراگرفتن حرفه خاص، بازآموزي يا ارتقاءمهارت براي مدت معين در مراكز كارآموزي و يا آموزشگاههاي آزاد آموزشمي‌بينند. ب –افرادي كه به موجب قرارداد كارآموزي به منظور فراگرفتن حرفهاي خاص، براي مدت معين كه زايد بر سه سال نباشد، در كارگاهي معين بهكارآموزي توام با كار اشتغال دارند، مشروط برآنكه سن آنها از 15 سال كمترنبوده واز 18 سال تمام بيشتر نباشد.

تبصره 1
كارآموزان بند الف ممكن است كارگراني باشند كه مطابقتوافق كتبي منعقده با كارفرما به مراكز كارآموزي معرفي مي‌شوند و ياداوطلباني باشند كه شاغل نيستند و راسا به مراكز كارآموزي مواجعهمي‌نمايند.

تبصره 2
دستورالعملهاي مربوط به شرايط پذيرش، حقوق و تكاليفدوره كارآموزي داوطلبان مذكور در بند " ب " با پيشنهاد شورايعالي كار، بهتصويب وزير كار و امور اجتماعي مي‌رسد.

ماده 113
كارگران شاغلي كه مطابق تبصره يك ماده 112 برايكارآموزي در يكي از مراكز كارآموزي پذيرفته مي‌شوند، از حقوق زير برخوردارخواهند بود: الف- رابطه استخدامي كارگر درمدت كارآموزي قطع نمي‌شود و اينمدت از هر لحاظ جزء سوابق كارگر محسوب مي‌شود. ب –مزد كارگر در مدتكارآموزي از مزد ثابت و يا مزد مبنا كمتر نخواهد بود. ج –مزاياي غيرنقدي،كمكها وفوق العاده هائيكه براي جبران هزينه زندگي و مسئوليتهاي خانوادگيبه كارگر پرداخت مي‌شود در دوره كارآموزي كماكان پرداخت خواهد شد. چنانچهكارفرما قبل از پايان مدت، بدون دليل موجه مانع ادامه كارآموزي شود وازاين طريق خسارتي به كارگر وارد گردد، كارگر مي‌تواند به مراجع حل اختلافمندرج در اين قانون مراجعه و مطالبه خسارت نمايد.

ماده 114
كارگري كه مطابق تبصره (1) ماده 112 براي كارآموزي دريكي از مراكز كارآموزي پذيرفته مي‌شود مكلف است : الف –تا پايان مدت مقرربه كارآموزي بپردازد و به طور منظم در برنامه هاي كارآموزي شركت نموده ومقررات و آئين نامه هاي واحد آموزشي را مراعات نمايد و دوره كارآموزي رابا موفقيت به پايان برساند. ب –پس از طي دوره كارآموزي، حداقل دوبرابرمدت كارآموزي در همان كارگاه به كار اشتغال ورزد.

تبصره 1
درصورتيكه كارآموز پس از اتمام كارآموزي حاضر به ادامهكار در كارگاه نباشد، كارفرما مي‌تواند براي مطالبه خسارت مندرج درقرارداد كارآموزي به مراجع حل اختلاف موضوع اين قانون مراجعه وتقاضايدريافت خسارت نمايد.

ماده 115
كارآموزان مذكور در بند " ب " ماده 112، تابع مقرراتمربوط به كارگران نوجوان مذكور در مواد 79 الي 84 اين قانون خواهند بودولي ساعت كار آنان از شش ساعت در روز تجاوز نخواهد كرد.

ماده 116
قرارداد كارآموزي علاوه بر مشخصات طرفين بايد حاويمطالب ذيل باشد: الف –تعهدات طرفين ب –سن كارآموز ج –مزد كارآموز د- محل كارآموزي ه –حرفه ياشغلي كه طبق استاندارد مصوب، تعليم داده خواهد شدو- شرايط فسخ قرارداد (درصورت لزوم) ز –هرنوع شرط ديگري كه طرفين در حدودمقررات قانوني ذكر آنرا در قرارداد لازم بدانند.

ماده 117
كارآموزي توام با كار نوجوانان تا سن 18 سال تمام(موضوع ماده 80 اين قانون ) درصورتي مجاز است كه از حدود توانائي آنانخارج نبوده و براي سلامت و رشد جسمي و روحي آنان مضر نباشد.

ماده 118
مراكز كارآموزي موظفند براي آموزش كارآموز، وسائلوتجهيزات كافي را مطابق استانداردهاي آموزشي وزارت كار و امور اجتماعي دردسترسي وي قرار دهند و به طور منظم و كامل، حرفه موردنظر را به اوبياموزند. همچنين مراكز مذكور بايد براي تامين سلامت و ايمني كارآموز درمحيط كارآموزي امكانات لازم را فراهم آورند.

5-2- اشتغال

ماده 119
وزارت كار و امور اجتماعي موظف است نسبت به ايجاد مراكزخدمات اشتغال درسراسر كشور اقدام نمايد. مراكز خدمات مذكور موظفند تا ضمنشناسائي زمينه هاي ايجاد كار و برنامه ريزي براي فرصت هاي اشتغال نسبت بهثبت نام و معرفي بيكاران به مراكز كارآموزي (درصورت نياز به آموزش ) ويامعرفي به مراكز توليدي، صنعتي، كشاورزي و خدماتي اقدام نمايند.

تبصره 1
مراكز خدمات اشتغال در مراكز استانها موظف به ايجاددفتري تحت عنوان دفتر برنامه ريزي و حمايت از اشتغال معلولين خواهند بود وكليه موسسات مذكور در اين ماده موظف به همكاري با دفاتر مزبور مي‌باشند.

تبصره 2
دولت موظف است تا درايجاد شركتهاي تعاوني (توليدي،كشاورزي، صنعتي و توزيعي )، معلولين را از طريق اعطاي وامهاي قرض الحسنهدرازمدت و آموزشهاي لازم وبرقراري تسهيلات انجام كار و حمايت از توليد ياخدمات آنان مورد حمايت قرار داده و نسبت به رفع موانع معماري در كليهمراكز موضوع اين ماده و تبصره ها كه معلولين در آنها حضور مي‌يابند اقدامنمايد.

تبصره 3
وزارت كار و امور اجتماعي مكلف است تا آئين نامه هايلازم را در جهت برقراري تسهيلات رفاهي موردنياز معلولين شاغل در مراكزانجام كار با نظرخواهي از جامعه معلولين ايران و سازمان بهزيستي كشور تهيهو به تصويب وزير كار و امور اجتماعي برساند.

5-3- اشتغال‌ اتباع‌ بيگانه‌

ماده 120
اتباع بيگانه نمي‌توانند در ايران مشغول به كار شوند مگرآنكه اولا داراي رواديد ورود با حق كار مشخص بوده و ثانيا مطابق قوانين وآئين نامه هاي مربوطه، پروانه كار دريافت دارند.

تبصره 1
اتباع بيگانه ذيل مشمول مقررات ماده 120 نمي‌باشند:

الف –اتباع بيگانه اي كه منحصرا در خدمت ماموريتهاي ديپلماتيك و كنسوليهستند با تائيد وزارت امور خارجه.

ب –كاركنان و كارشناسان سازمان مللمتحد و سازمانهاي وابسته به آنها با تائيد وزارت امور خارجه.

ج– خبرنگاران خبرگزاريها و مطبوعات خارجي به شرط معامله متقابل و تائيد وزارتفرهنگ و ارشاد اسلامي.

ماده 121
وزارت كار و امور اجتماعي با رعايت شرايط ذيل در موردصدور رواديد با حق كار مشخص براي اتباع بيگانه موافقت و پروانه كار صادرخواهد كرد : الف- مطابق اطلاعات موجود در وزارت كار و امور اجتماعي درميان اتباع ايراني آماده به كار افراد داوطلب واجد تحصيلات و تخصص مشابهوجود نداشته باشد. ب –تبعه بيگانه داراي اطلاعات و تخصص كافي براي اشتغالبه كار موردنظر باشد. ج –از تخصص تبعه بيگانه براي آموزش و جايگزيني بعديافراد ايراني استفاده شود.

تبصره 1
احراز شرايط مندرج در اين ماده با هيات فني اشتغال است. ضوابط مربوط به تعداد اعضاء و شرايط انتخاب آنها ونحوه تشكيل جلسات هيات،به موجب آئين نامه اي خواهد بود كه با پيشنهاد وزارت كار و امور اجتماعيبه تصويب هيات وزيران مي‌رسد.

ماده 122
وزارت كار و امور اجتماعي مي‌تواند نسبت به صدور،تمديد وتجديد پروانه كار افراد ذيل اقدام نمايد : الف –تبعه بيگانه اي كهحداقل ده سال مداوم در ايران اقامت داشته باشد. ب –تبعه بيگانه اي كهداراي همسر ايراني باشد. ج –مهاجرين كشورهاي بيگانه خصوصا كشورهاي اسلاميو پناهندگان سياسي به شرط داشتن كارت معتبر مهاجرت و يا پناهندگي و پس ازموافقت كتبي وزارتخانه هاي كشور وامورخارجه.

ماده 123
وزارت امور اجتماعي مي‌تواند درصورت ضرورت و يا بهعنوان معامله متقابل اتباع بعضي از دول و يا افراد بدون تابعيت را (مشروطبرآنكه وضعيت آنان ارادي نباشد) پس از تائيد وزارت كار و امورخارجه وتصويب هيات وزيران از پرداخت حق صدور، حق تمديد و ياحق تجديد پروانه كارمعاف نمايد.

ماده 124
پروانه كار با رعايت مواد اين قانون حداكثر براي مدت يك سال صادر يا تمديد و يا تجديد مي‌شود.

ماده 125
در مواردي كه به عنوان رابطه استخدامي تبعه بيگانه باكارفرما قطع مي‌شود كارفرما مكلف است ظرف پانزده روز، مراتب را به وزارتكار و امور اجتماعي اعلام كند. تبعه بيگانه نيز مكلف است ظرف پانزده روزپروانه كار خود را در برابر اخذ رسيد، به وزارت كار و امور اجتماعي تسليمنمايد. وزارت كار و امور اجتماعي در صورت لزوم اخراج تبعه بيگانه را ازمراجع ذيصلاح درخواست مي‌كند.

ماده 126
در مواردي كه مصلحت صنايع كشور اشتغال فوري تبعهبيگانه را به طور استثنائي ايجاب كند، وزير مربوطه مراتب را به وزارت كارو امور اجتماعي اعلام مي‌نمايد و با موافقت وزير كار و امور اجتماعي برايتبعه بيگانه، پروانه كار موقت بدون رعايت تشريفات مربوط به صدور رواديد باحق كار مشخص، صادر خواهد شد.

تبصره 1
مدت اعتبار پروانه كار موقت حداكثر سه ماه است و تمديد آن مستلزم تاييد هيات فني اشتغال اتباع بيگانه خواهد بود.

ماده 127
شرايط استخدامي كارشناسان و متخصصين فني بيگانهموردنياز دولت با درنظر گرفتن تابعيت ومدت خدمت وميزان مزد آنها و باتوجهبه نيروي كارشناس داخلي، پس از بررسي واعلام نظر وزارت كار و امور اجتماعيو سازمان امور اداري و استخدامي كشور، با تصويب مجلس شوراي اسلامي خواهدبود. پروانه كار جهت استخدام كارشناسان خارجي، در هر مورد پس از تصويبمجلس شوراي اسلامي از طرف وزارت كار و امور اجتماعي صادر خواهد شد.

ماده 128
كارفرمايان مكلفند قبل از اقدام به عقد هرگونهقراردادي كه موجب استخدام كارشناسان بيگانه مي‌شود، نظر وزارت كار و اموراجتماعي را درمورد امكان اجازه اشتغال تبعه بيگانه استعلام نمايند.

ماده 129
آئين نامه هاي اجرائي مربوط به اشتغال اتباع بيگانه ازجمله نحوه صدور، تمديد، تجديد و لغو پروانه كار ونيز شرايط انتخاب اعضا،هيات فني اشتغال، اتباع بيگانه مذكور در ماده 121 اين قانون، با پيشنهادوزير كار و امور اجتماعي به تصويب هيات وزيران خواهد رسيد.

قبلی<______________________________لینک دانلود____________________________> بعدی